1. Ταυτότητα

ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

Λογοτεχνία Α΄ Γυμνασίου

“Ταξίδι χωρίς επιστροφή”, Διδώ Σωτηρίου

Τίτλος: Προσφυγιά - ξεριζωμός

Διάρκεια: 4 ώρες

Ομάδες εργασίας: 4

Διδάσκουσα: Πεδούλη Αλεξάνδρα

2. Μέθοδος: ομαδοσυνεργατική, διερευνητική και ανακαλυπτική μάθηση.

Σύμφωνα με τις θεωρίες του εποικοδομισμού (Piaget), η μάθηση δε μεταδίδεται αλλά είναι μία διαδικασία προσωπικής κατασκευής της γνώσης.Ο κάθε μαθητής κατασκευάζει τη γνώση με το δικό του τρόπο, ενεργητικά και δεν αποτελεί έναν παθητικό υποδοχέα πληροφοριών και γνώσεων.

Η ιδέα της σταδιακής ανακάλυψης της γνώσης (Bruner) μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό κίνητρο για το μαθητή, τον οποίο ο εκπαιδευτικός μπορεί να βοηθήσει ή και να καθοδηγήσει (καθοδηγούμενη ανακάλυψη) αφού έχει το ρόλο του εμψυχωτή, του διευκολυντή και του καθοδηγητή στη διδικασία της ανακάλυψης.

Τέλος, σύμφωνα με τις κοινωνιοπολιτισμικές θεωρήσεις για τη μάθηση (Vygotsky,Doise - Mygny και Wegner), ο κοινωνιοπολιτισμικός παράγοντας παίζει έναν ουσιώδη ρόλο στη μάθηση αφού η μάθηση σύμφωνα με τις θεωρίες αυτές συντελείται μέσα σε συγκεκριμένα πολιτισμικά πλαίσια και ουσιαστικά δημιουργείται από την αλληλεπίδραση του ατόμου με άλλα άτομα, σε συγκεκριμένες επικοινωνιακές περιστάσεις και μέσω της υλοποίησης κοινών δραστηριοτήτων(activities)

3. Στόχοι - σκεπτικό

• Να κατανοήσουν οι μαθητές μέσω του λογοτεχνικού λόγου ένα συνταρακτικό γεγονός της ιστορίας του ελληνισμού, τη Μικρασιατική καταστροφή, και την επώδυνη αναγκαστική απομάκρυνση από την “πατρίδα”.

• Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές στο ζήτημα της προσφυγιάς και να αναπτύξουν θετική στάση απέναντι στον πρόσφυγα.
• Να αντιληφθούν πώς μέσα από την τέχνη αποτυπώνονται τα προβλήματα των προσφύγων.
• Να προβληματιστούν για τις απρόοπτες αλλαγές της ζωής και να διαπιστώσουν ότι ο άνθρωπος διαθέτει μεγάλες ψυχικές δυνάμεις, ώστε να προσαρμόζεται στις νέες συνθήκες και να ξεπερνάει τις δυσκολίες.
• να αξιοποιήσουν τις εμπειρίες και τα βιώματά τους προκειμένου να καλλιεργήσουν ατομικές και κοινωνικές αξίες και αρχές.
• η εξοικείωση των μαθητών με τα νέα ψηφιακά μέσα πρακτικής γραμματισμού και η απόκτηση μεταγνωστικών δεξιοτήτων.
• η καλλιέργεια του προφορικού τους λόγου.

4. Μέσα - εξοπλισμός

Εργαστήριο πληροφορικής, φυλλομετρητής, εργαλεία google, προβολικό μηχάνημα, φορητός υπολογιστής.

5. Παρουσίαση

1η και 2η ώρα

Παρακολουθούμε ένα απόσπασμα από την εκπομπή “η μηχανή του χρόνου” με θέμα τη Μικρασιατική καταστροφή και ακούμε τα τραγούδια “πρόσφυγας“ των Active Member και “imagine” του John Lennon.Η διδάσκουσα αρχικά ρωτά τους μαθητές αν και τι γνωρίζουν για το ιστορικό γεγονός της Μικρασιατικής καταστροφής και στη συνέχεια δίνει βασικές ιστορικές πληροφορίες για το θέμα αποφεύγοντας τις λεπτομέρειες για να μην κουραστούν οι μαθητές. Οι παρακάτω ερωτήσεις αποτελούν τον κορμό πάνω στον οποίο θα στηριχτεί στη συνέχεια η συζήτηση.

• Ποια η σημασία της λέξης “πρόσφυγας”;

• Τι σας συγκίνησε στο video που παρακολουθήσαμε;
• Συγκρατήσατε κάποιον στίχο από τα τραγούδια που ακούσαμε;

Ακολουθεί η ανάγνωση του κειμένου “Ταξίδι χωρίς επιστροφή” της Δ. Σωτηρίου και διεξάγεται συζήτηση πάνω στο θέμα της προσφυγιάς τότε και σήμερα. Οι μαθητές εκφράζουν την άποψή τους αλλά και τις εμπειρίες ή τα βιώματά τους, αν υπάρχουν.Παράλληλα προβάλλεται το video ActionAid: Mην τους Καταδικάζεις. Άκουσέ τους .

Οι παρακάτω ερωτήσεις αποτελούν τον κορμό πάνω στον οποίο θα στηριχτεί η συζήτηση.

• Για ποιους λόγους οι άνθρωποι φεύγουν κυνηγημένοι από την πατρίδα τους;
• Υπάρχουν πρόσφυγες σήμερα;
• Ποια συναισθήματα εκφράζουν οι πρόσφυγες στο video;
• Πιστεύετε ότι υπάρχει διαφορά ανάμεσα στους Έλληνες πρόσφυγες του 1922 και στους σύγχρονους πρόσφυγες άλλων εθνικοτήτων που καταφεύγουν στην πατρίδα μας;(Παράλληλα η διδάσκουσα προβάλλει την παρακάτω μαρτυρία.)

ΤΟ ΠΑΡΑΠΟΝΟ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ

"Μείναμε στην προσφυγική συνοικία "Χωράφια". Από τον Κήπο που μέναμε ήταν καλύτερα, αλλά ένα δωματιάκι μας έδωσαν με τόσα άτομα μέσα, που ήταν εξαθλίωση. Προσφυγικός συνοικισμός: πείνα, αρρώστιες και δυστυχία. Όσοι έπεσαν στα προσφυγικά σπίτια και δεν γλίτωσαν γρήγορα από αυτά, έμειναν στάσιμοι. Η παράγκα ρήμαξε το ηθικό του κόσμου, του αφαίρεσε την όρεξη για ζωή, τους συμβίβασε με την ανέχεια και τη φτώχεια. Τον έκανε βαθιά μέσα στην ψυχή του να νιώθει πρόσφυγας. Οι παράγκες της προσφυγιάς ήταν η ντροπή μας"

                                                                                    (μαρτυρία Τ. Κακλαμάνου)

        

• Τα συναισθήματα που εκφράζει η Ελληνίδα ηρωίδα στο μυθιστόρημα πιστεύετε ότι θα μπορούσαν να εκφράζουν όλους τους ανθρώπους που ξεριζώνονται από την πατρίδα τους;

3η ώρα (Αίθουσα εργαστηρίου πληροφορικής).Τα παιδιά χωρίζονται σε 4 ομάδες των πέντε ατόμων και μοιράζονται τα παρακάτω φύλλα εργασίας:

1η ΟΜΑΔΑ - ερευνητές

Να αναζητήσετε μέσω της αναζήτησης των εικόνων google φωτογραφίες από τη Μικρασιατική καταστροφή και με τη βοήθεια του you tube τραγούδια που μιλούν για την προσφυγιά και να παρουσιάσετε το υλικό σας χρησιμοποιώντας το εργαλείο παρουσίασης του google drive.

2η ΟΜΑΔΑ - δημοσιογράφοι 1

Να αναζητήσετε μαρτυρίες προσφύγων της Μικράς Ασίας και να συγκεντρώσετε σε ένα έγγραφο google drive τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετώπισαν  κατά την εγκατάστασή τους στην Ελλάδα.

3η ΟΜΑΔΑ- δημοσιογράφοι 2

Να βρείτε μαρτυρίες σύγχρονων προσφύγων και να συγκεντρώσετε σε ένα έγγραφο google drive τους λόγους που τους ανάγκασαν να εγκαταλείψουν τη χώρα τους καθώς και τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετώπισαν φτάνοντας σε μια νέα πατρίδα.(Το κείμενό σας μπορεί να έχει και τη μορφή συνέντευξης, ερώτηση - απάντηση)

4η ΟΜΑΔΑ - πρόσφυγες

Υποθέστε ότι είστε μία οικογένεια σύγχρονων προσφύγων η οποία καταφεύγει στην Ελλάδα για να σωθεί. Αφηγηθείτε σε ένα έγγραφο google τις δυσκολίες, τις εντυπώσεις και τα συναισθήματα των πρώτων ημερών στη νέα πατρίδα.

4η ώρα

Παρουσιάζονται στην αίθουσα διδασκαλίας ή στο εργαστήριο πληροφορικής οι εργασίες των ομάδων.

Ενδεικτικά παρατίθενται οι παρακάτω ιστοσελίδες που αφορούν όλες τις ομάδες και δρουν υποστηρικτικά στην έρευνα των μαθητών.

http://www.gcr.gr/index.php/el/publications-media/refugee-testimonies

http://www.gcr.gr/index.php/en/

https://www.youtube.com/watch?v=DATeD7tarBw

http://users.sch.gr/mikrasia/

http://www.tovima.gr/society/article/?aid=501917

http://web.ime.gr/

http://www.ime.gr/chronos/14/gr/1923_1940/society/people/05.html

https://www.youtube.com/watch?v=nxAvJpRLlRk

1. Ταυτότητα

ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

Nεα Ελληνική Γλώσσα Γ΄ Γυμνασίου

ΕΝΟΤΗΤΑ 2η

Πολυσημία της λέξης

Διάρκεια: 2 ώρες

Ομάδες εργασίας: 4

Διδάσκουσα: Πεδούλη Αλεξάνδρα

Μέσα - εξοπλισμός

Εργαστήριο πληροφορικής, φυλλομετρητής, εργαλεία google, προβολικό μηχάνημα, φορητός υπολογιστής.

Προϋποθέσεις

Βασική προϋπόθεση είναι η εξοικείωση των μαθητών και του διδάσκοντα με τα εργαλεία google και τη χρήση των ηλεκτρονικών λεξικών και των εργαλείων της Πύλης για την ελληνική γλώσσα.

2. Μέθοδος: ομαδοσυνεργατική, διερευνητική και ανακαλυπτική μάθηση.

Σύμφωνα με τις θεωρίες του εποικοδομισμού (Piaget), η μάθηση δε μεταδίδεται αλλά είναι μία διαδικασία προσωπικής κατασκευής της γνώσης. Ο κάθε μαθητής κατασκευάζει τη γνώση με το δικό του τρόπο, ενεργητικά και δεν αποτελεί έναν παθητικό υποδοχέα πληροφοριών και γνώσεων.

Η ιδέα της σταδιακής ανακάλυψης της γνώσης (Bruner) μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό κίνητρο για το μαθητή, τον οποίο ο εκπαιδευτικός μπορεί να βοηθήσει ή και να καθοδηγήσει (καθοδηγούμενη ανακάλυψη) αφού έχει το ρόλο του εμψυχωτή, του διευκολυντή και του καθοδηγητή στη διαδικασία της ανακάλυψης.

Τέλος, σύμφωνα με τις κοινωνιοπολιτισμικές θεωρήσεις για τη μάθηση (Vygotsky,Doise - Mygny και Wegner), ο κοινωνιοπολιτισμικός παράγοντας παίζει έναν ουσιώδη ρόλο στη μάθηση αφού η μάθηση σύμφωνα με τις θεωρίες αυτές συντελείται μέσα σε συγκεκριμένα πολιτισμικά πλαίσια και ουσιαστικά δημιουργείται από την αλληλεπίδραση του ατόμου με άλλα άτομα, σε συγκεκριμένες επικοινωνιακές περιστάσεις και μέσω της υλοποίησης κοινών δραστηριοτήτων(activities).

3. Στόχοι

• η εξοικείωση των μαθητών με τα νέα ψηφιακά μέσα πρακτικής γραμματισμού.
• η αξιοποίηση καινοτόμων γλωσσοδιδακτικών περιβαλλόντων για τον εκσυγχρονισμό της γλωσσικής διδασκαλίας,την καλλιέργεια της ικανότητας για κριτική επεξεργασία διαφόρων ειδών κειμένων και την απόκτηση μεταγνωστικών δεξιοτήτων.

• Να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές ότι οι λέξεις έχουν πολλές σημασίες και ότι ο φυσικός ομιλητής της γλώσσας καταλαβαίνει τη σημασία που έχει κάθε φορά μία λέξη από τα συμφραζόμενα και την εικόνα.
• Να εξασκηθούν στη σωστή χρήση των λέξεων μέσα στο λόγο παράγοντας δικό τους κείμενο.
• Να αντιληφθούν ότι κάποια κειμενικά είδη(αφίσα, διαφήμιση, κόμικ) αξιοποιούν στο έπακρο την πολυσημία της λέξης, ενώ αντίθετα ο επιστημονικός λόγος είναι ιδιαίτερα ακριβής στους όρους που χρησιμοποιεί.

4. Παρουσίαση

1η ώρα

Προβάλλονται ή δίνονται φωτοτυπημένα στους μαθητές τα παρακάτω κειμενικά είδη. Η διδάσκουσα χρησιμοποιεί τις παρακάτω ερωτήσεις.

εικόνα 1

1)Ποιο κειμενικό είδος παρουσιάζεται;

2)Ποια είναι η σημασία της λέξης “θηρίο”; Ποια άλλη σημασία της λέξης γνωρίζετε;

3) Αν κρύψετε την εικόνα από το κείμενο θα σας ήταν κατανοητό και γιατί;

εικόνα 2

1)Ποιο κειμενικό είδος παρουσιάζεται;

2)Ποια λέξη κυριαρχεί;

3)Ποια είναι η σημασία της;

4)Ποιος είναι ο ρόλος της εικόνας;

                                                       

εικόνα 3,4,5

1)Ποιο κειμενικό είδος παρουσιάζεται;

2)Γιατί μας προκαλούν το γέλιο οι παρακάτω ιστοριούλες;

2)Ποια λέξη φαίνεται ότι έχει πολλές σημασίες σε κάθε μια από τις παρακάτω ιστορίες;

       3                                      4                                           5

          

                                                                                     

Στη συνέχεια η διδάσκουσα προτρέπει τους μαθητές να σκεφτούν λέξεις της νέας ελληνικής που παρουσιάζουν πολυσημία και με αυτές να δημιουργήσουν προφορικά προτάσεις.

2η ώρα

Οι μαθητές χωρίζονται σε 4 ομάδες  και εργάζονται στο εργαστήριο πληροφορικής.

1η ομάδα- ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Σας δίνονται οι παρακάτω λέξεις: γλώσσα, ποντίκι, λόγος.

Αφού επισκεφτείτε την Πύλη για την ελληνική γλώσσα, να χρησιμοποιήσετε το λεξικό της κοινής του Τριανταφυλλίδη και

α)να βρείτε τη σημασία της λέξης.

β)να αναζητήσετε παραδείγματα της χρήσης της χρησιμοποιώντας τα σώματα κειμένων.

γ)να επιλέξετε κάποια παραδείγματα που αναδεικνύουν την ξεχωριστή σημασία που έχει κάθε φορά η λέξη και να τα συγκεντρώσετε σε ένα έγγραφο google που θα δημιουργήσετε με την ομάδα σας.

δ)να καταγράψετε τα κειμενικά είδη από τα οποία αντλήσατε τα παραδείγματά σας.

ε)σε ποιο/ποια κειμενικό/ά είδη πιστεύετε τελικά ότι χρησιμοποιείται περισσότερο η πολυσημία της λέξης;(να λάβετε υπόψη σας και τα κειμενικά είδη που συζητήσαμε την προηγούμενη ώρα)

2η ομάδα- ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Σας δίνονται οι παρακάτω λέξεις: παράθυρο, ουρά, όργανο

Αφού επισκεφτείτε την Πύλη για την ελληνική γλώσσα, να χρησιμοποιήσετε το λεξικό της κοινής του Τριανταφυλλίδη και

α)να βρείτε τη σημασία της λέξης.

β)να αναζητήσετε παραδείγματα της χρήσης της χρησιμοποιώντας τα σώματα κειμένων.

γ)να επιλέξετε κάποια παραδείγματα που αναδεικνύουν την ξεχωριστή σημασία που έχει κάθε φορά η λέξη και να τα συγκεντρώσετε σε ένα έγγραφο google που θα δημιουργήσετε με την ομάδα σας.

δ)να καταγράψετε τα κειμενικά είδη από τα οποία αντλήσατε τα παραδείγματά σας.

ε)σε ποιο/ποια κειμενικό/ά είδη πιστεύετε τελικά ότι χρησιμοποιείται περισσότερο η πολυσημία της λέξης;(να λάβετε υπόψη σας και τα κειμενικά είδη που συζητήσαμε την προηγούμενη ώρα)

3η ομάδα- ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Σας δίνονται οι παρακάτω λέξεις: εξετάσεις, πίνακας, κλίμα

Αφού επισκεφτείτε την Πύλη για την ελληνική γλώσσα, να χρησιμοποιήσετε το λεξικό της κοινής του Τριανταφυλλίδη και

α)να βρείτε τη σημασία της λέξης.

β)να αναζητήσετε παραδείγματα της χρήσης της χρησιμοποιώντας τα σώματα κειμένων.

γ)να επιλέξετε κάποια παραδείγματα που αναδεικνύουν την ξεχωριστή σημασία που έχει κάθε φορά η λέξη και να τα συγκεντρώσετε σε ένα έγγραφο google που θα δημιουργήσετε με την ομάδα σας.

δ)να καταγράψετε τα κειμενικά είδη από τα οποία αντλήσατε τα παραδείγματά σας.

ε)σε ποιο/ποια κειμενικό/ά είδη πιστεύετε τελικά ότι χρησιμοποιείται περισσότερο η πολυσημία της λέξης;(να λάβετε υπόψη σας και τα κειμενικά είδη που συζητήσαμε την προηγούμενη ώρα)

4η ομάδα- ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Σας δίνονται οι παρακάτω λέξεις: στρώμα, γράμμα, εγκέφαλος

Αφού επισκεφτείτε την Πύλη για την ελληνική γλώσσα, να χρησιμοποιήσετε το λεξικό της κοινής του Τριανταφυλλίδη και

α)να βρείτε τη σημασία των λέξεων.

β)να αναζητήσετε παραδείγματα της χρήσης της χρησιμοποιώντας τα σώματα κειμένων.

γ)να επιλέξετε κάποια παραδείγματα που αναδεικνύουν την ξεχωριστή σημασία που έχει κάθε φορά η λέξη και να τα συγκεντρώσετε σε ένα έγγραφο google που θα δημιουργήσετε με την ομάδα σας.

δ)να καταγράψετε τα κειμενικά είδη από τα οποία αντλήσατε τα παραδείγματά σας.

ε)σε ποιο/ποια κειμενικό/ά είδη πιστεύετε τελικά ότι χρησιμοποιείται περισσότερο η πολυσημία της λέξης;(να λάβετε υπόψη σας και τα κειμενικά είδη που συζητήσαμε την προηγούμενη ώρα)

Οι μαθητές ολοκληρώνουν τα φύλλα εργασίας και τα παρουσιάζουν στις υπόλοιπες ομάδες και με τη βοήθεια της διδάσκουσας συγκεντρώνουν τα συμπεράσματά τους σχετικά με την πολυσημία των λέξεων. Ως εργασία για το σπίτι ζητείται από τους μαθητές να σχηματίσουν γραπτά προτάσεις με τις λέξεις των άλλων ομάδων έτσι ώστε να αναδεικνύουν την ξεχωριστή σημασία που έχει κάθε φορά η λέξη.

1. Ταυτότητα

ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

Nεα Ελληνική Γλώσσα Γ΄ Γυμνασίου

ΕΝΟΤΗΤΑ 2η

Δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις

(ειδικές, βουλητικές, ενδοιαστικές)

Διάρκεια: 2 ώρες

Ομάδες εργασίας: 3

Διδάσκουσες: Πεδούλη Αλεξάνδρα

Μέσα - εξοπλισμός

Εργαστήριο πληροφορικής, φυλλομετρητής, εργαλεία google.

Προϋποθέσεις

Βασική προϋπόθεση είναι να έχει προηγηθεί η “γνωριμία” των μαθητών με τα εργαλεία google και τη χρήση των ηλεκτρονικών λεξικών.

Είναι επίσης αυτονόητο ότι έχει προηγηθεί η διδακτική ενότητα που αφορά στην κατανόηση των εννοιών κύρια - δευτερεύουσα πρόταση και ονοματική - επιρρηματική δευτερεύουσα πρόταση.

2. Μέθοδος: ομαδοσυνεργατική, διερευνητική και ανακαλυπτική μάθηση.

Σύμφωνα με τις θεωρίες του εποικοδομισμού (Piaget), η μάθηση δε μεταδίδεται αλλά είναι μία διαδικασία προσωπικής κατασκευής της γνώσης.Ο κάθε μαθητής κατασκευάζει τη γνώση με το δικό του τρόπο, ενεργητικά και δεν αποτελεί έναν παθητικό υποδοχέα πληροφοριών και γνώσεων.

Η ιδέα της σταδιακής ανακάλυψης της γνώσης (Bruner) μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό κίνητρο για το μαθητή, τον οποίο ο εκπαιδευτικός μπορεί να βοηθήσει ή και να καθοδηγήσει (καθοδηγούμενη ανακάλυψη) αφού έχει το ρόλο του εμψυχωτή, του διευκολυντή και του καθοδηγητή στη διαδικασία της ανακάλυψης.

Τέλος, σύμφωνα με τις κοινωνιοπολιτισμικές θεωρήσεις για τη μάθηση (Vygotsky,Doise - Mygny και Wegner), ο κοινωνιοπολιτισμικός παράγοντας παίζει έναν ουσιώδη ρόλο στη μάθηση αφού η μάθηση σύμφωνα με τις θεωρίες αυτές συντελείται μέσα σε συγκεκριμένα πολιτισμικά πλαίσια και ουσιαστικά δημιουργείται από την αλληλεπίδραση του ατόμου με άλλα άτομα, σε συγκεκριμένες επικοινωνιακές περιστάσεις και μέσω της υλοποίησης κοινών δραστηριοτήτων(activities).

3. Στόχοι-σκεπτικό

• η εξοικείωση των μαθητών με τα νέα ψηφιακά μέσα πρακτικής γραμματισμού.
• η αξιοποίηση καινοτόμων γλωσσοδιδακτικών περιβαλλόντων για τον εκσυγχρονισμό της γλωσσικής διδασκαλίας και την απόκτηση μεταγνωστικών δεξιοτήτων.
• να κατανοήσουν τη δομή του λόγου και τη δυνατότητα των εκφραστικών τους επιλογών.
• να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές τους διαφορετικούς συντακτικούς ρόλους που μπορούν να παίξουν στο λόγο οι δευτερεύουσες προτάσεις και να προβαίνουν στην αναγνώριση και τη διάκρισή τους με βάση περισσότερο το νόημα και το συντακτικό τους ρόλο και όχι μόνο με μηχανικό τρόπο και εξωτερικά αναγνωρίσιμα σημεία (σύνδεσμοι εισαγωγής).
• να μάθουν να διακρίνουν και να χρησιμοποιούν σωστά τις ειδικές, βουλητικές και ενδοιαστικές προτάσεις.

4.Παρουσίαση

1η ώρα

Οι μαθητές χωρίζονται από τη διδάσκουσα σε τρεις ομάδες,μία για κάθε κατηγορία ονοματικής πρότασης.

Μοιράζονται στις ομάδες τα παρακάτω φύλλα εργασίας.( Αν υπάρχει η δυνατότητα αξιοποίησης του εργαστηρίου πληροφορικής, τα φύλλα δίνονται σε ηλεκτρονική μορφή).

Όταν οι ομάδες ολοκληρώσουν τα φύλλα εργασίας τους τα κοινοποιούν στις υπόλοιπες ομάδες και όλοι μαζί -πάντα με τη διακριτική βοήθεια και καθοδήγηση από τη διδάσκουσα-

καταλήγουν σε συμπεράσματα για τα συγκεκριμένα είδη των δευτερευουσών προτάσεων και τη χρήση τους μέσα στο λόγο.

• Τι φανερώνουν;
• Ποιων ρημάτων ή φράσεων το νόημα συμπληρώνουν μέσα στο λόγο;
• Ποια είναι η λειτουργία τους και ποιος είναι ο συντακτικός τους ρόλος;
• Με ποιες λέξεις - συνδέσμους εισάγονται;

1ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

α)“Όταν μιλάω με τη γυναίκα μου, ξεχνάω ότι είμαι μεγαλύτερός της.(...............) Νομίζω πως έχω την ίδια ηλικία με τα εγγόνια μου (.....................)όταν παίζω μαζί τους.”

β)“ Θυμάσαι, όταν ήμασταν μικροί, που φοβόμασταν το σκοτάδι;”(...............)

γ)“Είμαι σίγουρος ότι θα τα καταφέρεις.(..............)Πρέπει όμως να ξέρεις πως χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια.”(.................)

δ)“Έμαθα ένα καλό νέο, ότι πήρες προαγωγή.”(...............)

1)Βρείτε τις λέξεις - φράσεις από τις οποίες εξαρτώνται οι υπογραμμισμένες προτάσεις και αλλάξτε το χρώμα της γραμματοσειράς τους σε πράσινο.Τι δηλώνουν;...........................

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

2)Συγκεντρώστε τους συνδέσμους εισαγωγής εδώ: ………………………………………………………….

3)Να βρείτε το συντακτικό ρόλο των ειδικών προτάσεων και να τον συμπληρώσετε στα κενά που βρίσκονται μέσα στις παρενθέσεις.

4) Στις περιόδους β και δ προσπαθήστε να αντικαταστήσετε τις δευτερεύουσες  προτάσεις με ένα ονοματικό σύνολο χωρίς να αλλάξετε το νόημα και το συντακτικό τους ρόλο.

                                                                            ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

2ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - ΒΟΥΛΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

α)Απαγορεύεται να μπείτε στην αίθουσα.(...................) Οφείλετε να σεβαστείτε τους κανόνες!(...................)

β)Ένα μόνο θέλω, να λες την αλήθεια!(.................)Δε σου ζητώ να κάνεις τίποτε άλλο!(.................)

γ)Οι λαοί που έχασαν τη γλώσσα τους είναι ανίκανοι να προστατέψουν τον εαυτό τους.(...) Αλλά μπορεί κανείς στην ηλικία μου να γράψει σε άλλη γλώσσα (...................) από αυτή που έχει συνηθίσει;

δ)Έλπιζαν να δημιουργήσουν μία ομιλία (........................) που θα έβγαινε από το λαρύγγι χωρίς καμιά συμμετοχή του εγκεφάλου.

1)Βρείτε τις λέξεις - φράσεις από τις οποίες εξαρτώνται οι υπογραμμισμένες προτάσεις και αλλάξτε το χρώμα της γραμματοσειράς τους σε μωβ. Τι δηλώνουν;................................

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

2)Συγκεντρώστε τους συνδέσμους εισαγωγής εδώ: ………………………………………………………….

3)Να βρείτε το συντακτικό ρόλο των βουλητικών προτάσεων και να τον συμπληρώσετε στα κενά που βρίσκονται μέσα στις παρενθέσεις.

4) Στην περίοδο β και δ προσπαθήστε να αντικαταστήσετε τις δευτερεύουσες  προτάσεις με ένα ονοματικό σύνολο χωρίς να αλλάξετε το νόημα και το συντακτικό τους ρόλο.

                                                                            ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...

3ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - ΕΝΔΟΙΑΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

α)Δε φοβάται μήπως τιμωρηθεί.(....................)

β)Δεν είμαι σίγουρος ότι τα πήγα καλά στο διαγώνισμα. Ανησυχώ μην έκανα κάτι λάθος.

(........................)

γ)Πέρασε η ώρα και με ανησυχεί πολύ μήπως δεν έρθει στο ραντεβού. (........................)

δ)Συναντήθηκα με το Γιώργο και κατάλαβα ότι τον βασάνιζε ένας μεγάλος φόβος, μήπως τον απολύσουν.(......................)

1)Βρείτε τις λέξεις - φράσεις από τις οποίες εξαρτώνται οι υπογραμμισμένες προτάσεις και αλλάξτε το χρώμα της γραμματοσειράς τους σε κίτρινο. Τι δηλώνουν;............................

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2)Συγκεντρώστε τους συνδέσμους εισαγωγής εδώ: ………………………………………………………….

3)Να βρείτε το συντακτικό ρόλο των ενδοιαστικών προτάσεων και να τον συμπληρώσετε στα κενά που βρίσκονται μέσα στις παρενθέσεις.

4) Στην περίοδο α και δ προσπαθήστε να αντικαταστήσετε τις δευτερεύουσες  προτάσεις με ένα ονοματικό σύνολο χωρίς να αλλάξετε το νόημα και το συντακτικό τους ρόλο.

                                                                            ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

2η ώρα

Δίνεται ένα φύλλο εργασίας κοινό για όλες τις ομάδες. Όταν οι ομάδες ολοκληρώσουν την εργασία τους, κοινοποιούν τα φύλλα τους δίνοντας το δικαίωμα της επεξεργασίας στις άλλες ομάδες οι οποίες μπορούν να διορθώσουν τυχόν λάθη. Η διδάσκουσα επιβλέπει την όλη διαδικασία και επεμβαίνει αν οι μαθητές χρειαστούν υποστήριξη. Τέλος παρουσιάζονται διορθωμένες οι προτάσεις των ομάδων.(Αν κρίνουμε ότι ο χρόνος δεν επαρκεί ζητείται μικρότερος αριθμός προτάσεων).

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Τώρα που γνωρίσαμε το είδος των ειδικών, βουλητικών και ενδοιαστικών προτάσεων ας δούμε αν μπορούμε να τις αναγνωρίσουμε μέσα στα κείμενα.

• Μεταβείτε στην Πύλη της Ελληνικής γλώσσας και ακολουθήστε την παρακάτω πορεία:

        Νέα Ελληνική - Εργαλεία - σώματα κειμένων(επιλέξτε εφημερίδα - επιλέξτε αν θέλετε

        κειμενικό είδος).

• Σκεφτείτε και πληκτρολογήστε  στην αναζήτηση ρήματα που θέλουν για συμπλήρωμά τους ειδικές, βουλητικές και ενδοιαστικές προτάσεις.(π.χ. νομίζω….. ). Από τα αποτελέσματα της αναζήτησής σας επιλέξτε πέντε προτάσεις για το κάθε είδος και συγκεντρώστε τις στο φύλλο εργασίας που ακολουθεί. Όταν τελειώσετε κοινοποιήστε στις άλλες ομάδες το φύλλο σας δίνοντάς τους το δικαίωμα της επεξεργασίας. Μπορείτε έτσι να διορθώσετε τα φύλλα των άλλων ομάδων.

              ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

        1)

        2)

        3)

        4)

        5)

              

ΒΟΥΛΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

        1)

        2)

        3)

        4)

        5)

ΕΝΔΟΙΑΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

        1)

        2)

        3)

        4)

        5)