1. Ταυτότητα
ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Nεα Ελληνική Γλώσσα Γ΄ Γυμνασίου
ΕΝΟΤΗΤΑ 2η
Δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις
(ειδικές, βουλητικές, ενδοιαστικές)
Διάρκεια: 2 ώρες
Ομάδες εργασίας: 3
Διδάσκουσες: Πεδούλη Αλεξάνδρα
Μέσα - εξοπλισμός
Εργαστήριο πληροφορικής, φυλλομετρητής, εργαλεία google.
Προϋποθέσεις
Βασική προϋπόθεση είναι να έχει προηγηθεί η “γνωριμία” των μαθητών με τα εργαλεία google και τη χρήση των ηλεκτρονικών λεξικών.
Είναι επίσης αυτονόητο ότι έχει προηγηθεί η διδακτική ενότητα που αφορά στην κατανόηση των εννοιών κύρια - δευτερεύουσα πρόταση και ονοματική - επιρρηματική δευτερεύουσα πρόταση.
2. Μέθοδος: ομαδοσυνεργατική, διερευνητική και ανακαλυπτική μάθηση.
Σύμφωνα με τις θεωρίες του εποικοδομισμού (Piaget), η μάθηση δε μεταδίδεται αλλά είναι μία διαδικασία προσωπικής κατασκευής της γνώσης.Ο κάθε μαθητής κατασκευάζει τη γνώση με το δικό του τρόπο, ενεργητικά και δεν αποτελεί έναν παθητικό υποδοχέα πληροφοριών και γνώσεων.
Η ιδέα της σταδιακής ανακάλυψης της γνώσης (Bruner) μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό κίνητρο για το μαθητή, τον οποίο ο εκπαιδευτικός μπορεί να βοηθήσει ή και να καθοδηγήσει (καθοδηγούμενη ανακάλυψη) αφού έχει το ρόλο του εμψυχωτή, του διευκολυντή και του καθοδηγητή στη διαδικασία της ανακάλυψης.
Τέλος, σύμφωνα με τις κοινωνιοπολιτισμικές θεωρήσεις για τη μάθηση (Vygotsky,Doise - Mygny και Wegner), ο κοινωνιοπολιτισμικός παράγοντας παίζει έναν ουσιώδη ρόλο στη μάθηση αφού η μάθηση σύμφωνα με τις θεωρίες αυτές συντελείται μέσα σε συγκεκριμένα πολιτισμικά πλαίσια και ουσιαστικά δημιουργείται από την αλληλεπίδραση του ατόμου με άλλα άτομα, σε συγκεκριμένες επικοινωνιακές περιστάσεις και μέσω της υλοποίησης κοινών δραστηριοτήτων(activities).
3. Στόχοι-σκεπτικό
- η εξοικείωση των μαθητών με τα νέα ψηφιακά μέσα πρακτικής γραμματισμού.
- η αξιοποίηση καινοτόμων γλωσσοδιδακτικών περιβαλλόντων για τον εκσυγχρονισμό της γλωσσικής διδασκαλίας και την απόκτηση μεταγνωστικών δεξιοτήτων.
- να κατανοήσουν τη δομή του λόγου και τη δυνατότητα των εκφραστικών τους επιλογών.
- να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές τους διαφορετικούς συντακτικούς ρόλους που μπορούν να παίξουν στο λόγο οι δευτερεύουσες προτάσεις και να προβαίνουν στην αναγνώριση και τη διάκρισή τους με βάση περισσότερο το νόημα και το συντακτικό τους ρόλο και όχι μόνο με μηχανικό τρόπο και εξωτερικά αναγνωρίσιμα σημεία (σύνδεσμοι εισαγωγής).
- να μάθουν να διακρίνουν και να χρησιμοποιούν σωστά τις ειδικές, βουλητικές και ενδοιαστικές προτάσεις.
4.Παρουσίαση
1η ώρα
Οι μαθητές χωρίζονται από τη διδάσκουσα σε τρεις ομάδες,μία για κάθε κατηγορία ονοματικής πρότασης.
Μοιράζονται στις ομάδες τα παρακάτω φύλλα εργασίας.( Αν υπάρχει η δυνατότητα αξιοποίησης του εργαστηρίου πληροφορικής, τα φύλλα δίνονται σε ηλεκτρονική μορφή).
Όταν οι ομάδες ολοκληρώσουν τα φύλλα εργασίας τους τα κοινοποιούν στις υπόλοιπες ομάδες και όλοι μαζί -πάντα με τη διακριτική βοήθεια και καθοδήγηση από τη διδάσκουσα-
καταλήγουν σε συμπεράσματα για τα συγκεκριμένα είδη των δευτερευουσών προτάσεων και τη χρήση τους μέσα στο λόγο.
- Τι φανερώνουν;
- Ποιων ρημάτων ή φράσεων το νόημα συμπληρώνουν μέσα στο λόγο;
- Ποια είναι η λειτουργία τους και ποιος είναι ο συντακτικός τους ρόλος;
- Με ποιες λέξεις - συνδέσμους εισάγονται;
1ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
α)“Όταν μιλάω με τη γυναίκα μου, ξεχνάω ότι είμαι μεγαλύτερός της.(...............) Νομίζω πως έχω την ίδια ηλικία με τα εγγόνια μου (.....................)όταν παίζω μαζί τους.”
β)“ Θυμάσαι, όταν ήμασταν μικροί, που φοβόμασταν το σκοτάδι;”(...............)
γ)“Είμαι σίγουρος ότι θα τα καταφέρεις.(..............)Πρέπει όμως να ξέρεις πως χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια.”(.................)
δ)“Έμαθα ένα καλό νέο, ότι πήρες προαγωγή.”(...............)
1)Βρείτε τις λέξεις - φράσεις από τις οποίες εξαρτώνται οι υπογραμμισμένες προτάσεις και αλλάξτε το χρώμα της γραμματοσειράς τους σε πράσινο.Τι δηλώνουν;...........................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
2)Συγκεντρώστε τους συνδέσμους εισαγωγής εδώ: ………………………………………………………….
3)Να βρείτε το συντακτικό ρόλο των ειδικών προτάσεων και να τον συμπληρώσετε στα κενά που βρίσκονται μέσα στις παρενθέσεις.
4) Στις περιόδους β και δ προσπαθήστε να αντικαταστήσετε τις δευτερεύουσες προτάσεις με ένα ονοματικό σύνολο χωρίς να αλλάξετε το νόημα και το συντακτικό τους ρόλο.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
2ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - ΒΟΥΛΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
α)Απαγορεύεται να μπείτε στην αίθουσα.(...................) Οφείλετε να σεβαστείτε τους κανόνες!(...................)
β)Ένα μόνο θέλω, να λες την αλήθεια!(.................)Δε σου ζητώ να κάνεις τίποτε άλλο!(.................)
γ)Οι λαοί που έχασαν τη γλώσσα τους είναι ανίκανοι να προστατέψουν τον εαυτό τους.(...) Αλλά μπορεί κανείς στην ηλικία μου να γράψει σε άλλη γλώσσα (...................) από αυτή που έχει συνηθίσει;
δ)Έλπιζαν να δημιουργήσουν μία ομιλία (........................) που θα έβγαινε από το λαρύγγι χωρίς καμιά συμμετοχή του εγκεφάλου.
1)Βρείτε τις λέξεις - φράσεις από τις οποίες εξαρτώνται οι υπογραμμισμένες προτάσεις και αλλάξτε το χρώμα της γραμματοσειράς τους σε μωβ. Τι δηλώνουν;................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
2)Συγκεντρώστε τους συνδέσμους εισαγωγής εδώ: ………………………………………………………….
3)Να βρείτε το συντακτικό ρόλο των βουλητικών προτάσεων και να τον συμπληρώσετε στα κενά που βρίσκονται μέσα στις παρενθέσεις.
4) Στην περίοδο β και δ προσπαθήστε να αντικαταστήσετε τις δευτερεύουσες προτάσεις με ένα ονοματικό σύνολο χωρίς να αλλάξετε το νόημα και το συντακτικό τους ρόλο.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...
3ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - ΕΝΔΟΙΑΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
α)Δε φοβάται μήπως τιμωρηθεί.(....................)
β)Δεν είμαι σίγουρος ότι τα πήγα καλά στο διαγώνισμα. Ανησυχώ μην έκανα κάτι λάθος.
(........................)
γ)Πέρασε η ώρα και με ανησυχεί πολύ μήπως δεν έρθει στο ραντεβού. (........................)
δ)Συναντήθηκα με το Γιώργο και κατάλαβα ότι τον βασάνιζε ένας μεγάλος φόβος, μήπως τον απολύσουν.(......................)
1)Βρείτε τις λέξεις - φράσεις από τις οποίες εξαρτώνται οι υπογραμμισμένες προτάσεις και αλλάξτε το χρώμα της γραμματοσειράς τους σε κίτρινο. Τι δηλώνουν;............................
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2)Συγκεντρώστε τους συνδέσμους εισαγωγής εδώ: ………………………………………………………….
3)Να βρείτε το συντακτικό ρόλο των ενδοιαστικών προτάσεων και να τον συμπληρώσετε στα κενά που βρίσκονται μέσα στις παρενθέσεις.
4) Στην περίοδο α και δ προσπαθήστε να αντικαταστήσετε τις δευτερεύουσες προτάσεις με ένα ονοματικό σύνολο χωρίς να αλλάξετε το νόημα και το συντακτικό τους ρόλο.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
2η ώρα
Δίνεται ένα φύλλο εργασίας κοινό για όλες τις ομάδες. Όταν οι ομάδες ολοκληρώσουν την εργασία τους, κοινοποιούν τα φύλλα τους δίνοντας το δικαίωμα της επεξεργασίας στις άλλες ομάδες οι οποίες μπορούν να διορθώσουν τυχόν λάθη. Η διδάσκουσα επιβλέπει την όλη διαδικασία και επεμβαίνει αν οι μαθητές χρειαστούν υποστήριξη. Τέλος παρουσιάζονται διορθωμένες οι προτάσεις των ομάδων.(Αν κρίνουμε ότι ο χρόνος δεν επαρκεί ζητείται μικρότερος αριθμός προτάσεων).
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Τώρα που γνωρίσαμε το είδος των ειδικών, βουλητικών και ενδοιαστικών προτάσεων ας δούμε αν μπορούμε να τις αναγνωρίσουμε μέσα στα κείμενα.
Νέα Ελληνική - Εργαλεία - σώματα κειμένων(επιλέξτε εφημερίδα - επιλέξτε αν θέλετε
κειμενικό είδος).
- Σκεφτείτε και πληκτρολογήστε στην αναζήτηση ρήματα που θέλουν για συμπλήρωμά τους ειδικές, βουλητικές και ενδοιαστικές προτάσεις.(π.χ. νομίζω….. ). Από τα αποτελέσματα της αναζήτησής σας επιλέξτε πέντε προτάσεις για το κάθε είδος και συγκεντρώστε τις στο φύλλο εργασίας που ακολουθεί. Όταν τελειώσετε κοινοποιήστε στις άλλες ομάδες το φύλλο σας δίνοντάς τους το δικαίωμα της επεξεργασίας. Μπορείτε έτσι να διορθώσετε τα φύλλα των άλλων ομάδων.
ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
1)
2)
3)
4)
5)
ΒΟΥΛΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
1)
2)
3)
4)
5)
ΕΝΔΟΙΑΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
1)
2)
3)
4)
5)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου